Artikel 5:99 BW regelt de vergoeding voor de erfpachter bij beëindiging van de erfpacht. Voor erfpachtcontracten van na 1 januari 1992 geldt derhalve het recht op vergoeding van de waarde van de nog aanwezige gebouwen, werken en beplantingen die door de erfpachter of zijn voorganger zijn aangebracht.
Deze wetsbepaling is van dwingend recht. Een afwijking van deze bepaling in een erfpachtcontract is derhalve nietig. Deze is bedoeld om erfpachters die een woning of beplanting op een perceel in erfpacht geplaatst hebben, te beschermen tegen verlies van investeringen bij beëindiging van de erfpacht.
Vergoeding erfpachter bij einde erfpacht
Het recht op vergoeding geldt niet voor erfpachtcontracten die al bestonden op 1 januari 1992. Het idee daarachter is dat de eigenaar destijds bij de vestiging van het recht van erfpacht geen rekening heeft kunnen houden met de vergoedingsplicht, zoals die in 1992 in de wet is opgenomen. De erfpachter kan de vergoeding afdwingen bij de grondeigenaar. Advies over (de kansen van) een dergelijke procedure kunt u aan een advocaat vragen.
Berekening van de waarde opstallen bij einde erfpacht
De wet bepaalt niet op welke wijze de waarde van de opstallen moet worden vastgesteld. Dat kan dus tot discussie leiden tussen de eigenaar en erfpachter.
In beperkte mate kan van de vergoedingsplicht bij het einde van de erfpacht afgeweken worden, namelijk indien:
1. de grond een andere bestemming had dan voor woningbouw;
2. de erfpachter de opstallen/beplantingen niet zelf heeft bekostigd;
3. het recht van erfpacht door opzegging van erfpachter zelf eindigt;
4. de erfpachter een wegneemplicht heeft en er dus zelf voor zorg moet dragen dat de opstallen en beplantingen verwijderd moeten worden, ingevolge het erfpachtcontract.
Andere afwijkingen van de wettelijke regeling zijn nietig aangezien het dwingend recht betreft.
Verder heeft de eigenaar het recht om eventuele openstaande canon te verrekenen met de door hem verschuldigde vergoeding. Stel gerust een vraag over het recht op vergoeding van de erfpachter.
Erfpacht 
Ik heb een vraag over het Overgangsrecht: bestaat er een wettelijk recht op vergoeding opstallen, als de erfpachtsovereenkomst werd verlengd na 1 januari 1992 ?
De datum van de erfpachtovereenkomst moet van na 1 januari 1992 zijn. Een verlenging van een contract van voor die datum die valt na de datum van 1-1-1992 geeft geen recht op enige vergoeding, tenzij in de overeenkomst of toepasselijke voorwaarden iets anders is bepaald.
In veel erfpachpachtovereenkomsten is bepaald dat de grondeigenaar de opstallen in bepaalde situaties kan/zal terugkopen tegen herbouwwaarde + vergoedingen voor door grondeigenaar goedgekeurde verbeteringen aangebracht door de erfpachter. Mijn vraag is hoe wordt de herbouwwaarde berekent (in geval van een rijksmonument)?
Ja dat is een goede vraag. Helaas komen er in (oudere) erfpachtcontracten dit soort onhandige termen voor. De erfpachter heeft gewoon recht op de marktwaarde. Een goede taxateur kan ongetwijfeld een herbouwwaarde calculeren. U kunt op de website erfpachtdeskundige.nl downloaden het document “praktijk waardebepaling erfpacht”. Daar kunt u meer aanknopingspunten vinden.